Αντιμετωπίζοντας τις εξάρσεις της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας

Έχετε διαγνωστεί με μια πάθηση που ονομάζεται ΧΑΠ και είναι σημαντικό να γνωρίζετε τις καταστάσεις που ονομάζονται "εξάρσεις" (ή παροξύνσεις ή λοιμώξεις του στήθους) που αποτελούν μέρος της ασθένειας για πολλούς ασθενείς. Αυτό το κείμενο θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τι είναι μια έξαρση, πως μπορεί να αντιμετωπισθεί και - το σημαντικότερο - πως να αναγνωρίσετε τα προειδοποιητικά σημάδια.


Τι είναι η ΧΑΠ?

• Η ΧΑΠ (Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια) επηρεάζει κυρίως καπνιστές ή πρώην καπνιστές άνω των 40 ετών.
• Το κάπνισμα ή η εισπνοή άλλων ερεθιστικών παραγόντων (όπως βιομηχανικά αέρια) για πολλά χρόνια είναι οι κύριες αιτίες για την πρόκληση φλεγμονών στους αεραγωγούς. Αυτό οδηγεί σε βλάβη στους πνεύμονες και στην ανάπτυξη της ΧΑΠ.
• Η φλεγμονή στους αεραγωγούς μπορεί να παραμείνει για πολλά χρόνια και η μείωση αυτής της φλεγμονής είναι πολύ σημαντική για τη θεραπεία της ΧΑΠ.
• Με την πάροδο του χρόνου η αναπνοή μέσα από αεραγωγούς με φλεγμονή γίνεται όλο και πιο δύσκολη, λόγω του ότι οι αεραγωγοί στενεύουν και δημιουργείται περισσότερο φλέγμα από το κανονικό.
• Τα συμπτώματα της ΧΑΠ συμπεριλαμβάνουν δύσπνοια, χρόνιο βήχα, φτύσιμο φλέγματος και συριγμό.
• Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να χειροτερέψουν με την πάροδο του χρόνου, ειδικά εάν είστε καπνιστής και εξακολουθείτε να καπνίζετε.

Τι είναι μια έξαρση της ΧΑΠ?

• Όταν έχετε ΧΑΠ ενδέχεται να αντιμετωπίσετε εξάρσεις, όπου τα συμπτώματα σας γίνονται ξαφνικά χειρότερα.
• Μπορείτε να διαπιστώσετε ότι η δύσνποια, ο βήχας και ο συριγμός σας επιδεινώνονται ή ότι το φλέγμα σας γίνεται παχύ και αποχρωματισμένο - παρόμοιο με λοίμωξη στο στήθος.
• Οι εξάρσεις ποικίλλουν σε βαρύτητα και σοβαρότητα.
• Συχνά αντιμετωπίζονται στο σπίτι, αλλά μπορεί να χρειαστεί παραμονή στο νοσοκομείο, έτσι ώστε να μπορεί να χορηγηθεί οξυγόνο, στεροειδή και πιθανόν αντιβιοτικά, αν έχετε λοίμωξη στο στήθος.
• Μια έξαρση της ΧΑΠ είναι ένας από τους πιο κοινούς λόγους για εισαγωγή στο νοσοκομείο.
• Η εμπειρία του να έχετε μια έξαρση μπορεί να είναι οδυνηρή, αλλά η πλειοψηφία των ασθενών θα επιστρέψει στο φυσιολογικό μέσα σε λίγες εβδομάδες.

Συμπτώματα μιας εξάρτησης:

• Αυξημένο συριγμό
• Αυξημένη δύσπνοια
• Αυξημένος βήχας
• Αλλαγές στο πάχος και το χρώμα του φλέγματος.

Τι προκαλεί τις εξάρσεις?

• Η ΧΑΠ προκαλείται από τη δημιουργία φλεγμονής στους πνεύμονες, η οποία αυξάνεται κατά τη διάρκεια μιας έξαρσης.
• Οι εξάρσεις προκαλούνται συχνά από λοίμωξη στο στήθος ή από ένα κοινό κρυολόγημα.
• Το κάπνισμα, η ατμοσφαιρική ρύπανση, καθώς και αλλαγές στον καιρό μπορεί επίσης να ενεργοποιήσουν μια έξαρση. Υπάρχουν, όμως, και άλλες αιτίες, οι οποίες είναι άγνωστες.
• Οι ασθενείς μπορεί να αντιμετωπίσουν αυτές τις εξάρσεις σε όλα τα επίπεδα μιας ΧΑΠ - ορισμένοι ασθενείς έχουν δύο ή περισσότερες εξάρσεις το χρόνο, ενώ άλλοι δεν εμφανίζουν καθόλου εξάρσεις.
• Αν είχατε μια έξαρση στο παρελθόν, τότε ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει φάρμακα τα οποία θα μπορέσουν να μειώσουν τον κίνδυνο να βιώσετε άλλη μία.

Λίστα ελέγχου για την αποφυγή των εξάρσεων

• Θυμηθείτε να λάβετε τα δια του στόματος και τα εισπνεόμενα φάρμακα σας όπως προβλέπεται, όχι μόνο για να μειώσετε τα ημερήσια συμπτώματα σας, αλλά και για την πρόληψη μελλοντικών εξάρσεων.
• Αποφύγετε οτιδήποτε χιεροτερεύει την ΧΑΠ, όπως π.χ. το κάπνισμα.
• Πλένετε τα χέρια σας συχνά και αποφεύγετε τα άτομα με κρυολόγημα ή γρίπη.
• Κάντε το εμβόλιο της γρίπης κάθε χρόνο.
• Καταγράψτε και παρακολουθήστε τα συμπτώματα σας σε ένα ημερολόγιο για να μπορείτε να εντοπίσετε οποιαδήποτε προειδοποιητικά σημάδια και να αναλάβετε δράση νωρίς.
• Κρατήστε/φυλάξτε σημαντικούς αριθμούς τηλεφώνων σε προσιτό σημείο και καλέστε το γιατρό εαν αισθάνεστε ότι έρχεται έξαρση.
• Συζητήστε με το γιατρό σας την ανάπτυξη ενός σχεδίου διαχείρισης ΧΑΠ.

Πως μπορώ να μειώσω τον κίνδυνο για έξαρση

• Οι μολύνσεις είναι η κύρια αιτία που ενεργοποιεί εξάρσεις, γι' αυτό προσπαθείστε να τις αποφύγετε:
• Παραμείνετε υγιείς για να μπορείτε να καταπολεμήσετε τις μολύνσεις.
• Πλένετε τα χέρια σας συχνά και αποφεύγετε να αγγίζετε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας.
• Εαν ακόμα καπνίζετε προσπαθήστε να το κόψετε - ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει.
• Τα προειδοποιητικά σημάδια μιας έξαρσης ΧΑΠ αρχίζουν λίγες μέρες πριν την ίδια την έξαρση κι έτσι καλό θα ήταν να κρατάτε ένα ημερολόγιο που θα σας βοηθήσει να τα αναγνωρίσετε.
• Προειδοποιητικά σημάδια μπορεί να είναι αυξημένη δύσπνοια και συριγμός, πονόλαιμος, αλλαγή στο χρώμα και το πάχος του φλέγματος, πυρετό, φούσκωμα στους αστραγάλους και γενικά ένα αίσθημα αδυναμίας.
• Όταν αισθάνεστε ότι έρχεται μια έξαρση ζητήστε ιατρική βοήθεια αμέσως - αυτό θα βοηθήσει να μειωθεί η σοβαρότητα της έξαρσης.
• Η θεραπεία από τα αρχικά στάδια έχει αποδειχθεί ότι μείωνει τη διάρκεια των εξάρσεων και επίσης την πιθανότητα ανάγκης εισαγωγής στο νοσοκομείο.
• Μετά από μια έξαρση πλύνετε προσεκτικά τις συσκευές εισπνοής, τους νεφελοποιητές και πιθανές μάσκες, για να αποφύγετε την επαναμόλυνση.

Πως αντιμετωπίζονται οι εξάρσεις?

• Οι εξάρσεις συχνά αντιμετωπίζονται στο σπίτι με επιπλέον φαρμακευτική αγωγή και ξεκούραση.
• Ο γιατρός μπορεί επίσης να σας συνταγογραφήσει δισκία στεροειδών ή/και αντιβιοτικά.
• Ορισμένες σοβαρές παροξύνσεις μπορεί να απαιτήσουν νοσηλεία σε νοσοκομείο για λίγες μέρες, ούτως ώστε να παρακολουθείστε προσεκτικά και να σας χορηγηθεί οξυγόνο εαν αυτό κριθεί απαραίτητο.
• Μετά από μια έξαρση, ο γιατρός μπορεί να σας συστήσει πιο εντατική θεραπεία, συμπεριλαμβανομένης και επιπρόσθετης φαρμακευτικής αγωγής.

Η διατήρηση της υγείας σας, η λήψη των φαρμάκων σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού και η άμεση αντίδραση σας όταν αρχίσετε να αισθάνεστε συμπτώματα εξάρσεων θα σας βοηθήσουν να αποφύγετε τις εξάρσεις ή να τις αντιμετωπίσετε πιο γρήγορα.