Πόσο αξίζει η υγεία σου? Πόσο κοστίζει η ζωή σου?

Τα πλαστά φάρμακα σκοτώνουν!

Ένα κείμενο - παράκληση του Συμβουλίου Φαρμάκων και των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας.

Σκοπός αυτού του κειμένου είναι να σας ευαισθητοποιήσει για τους κινδύνους που ελλοχεύουν από την αγορά φαρμάκων από το διαδίκτυο και από τα ψευδεπίγραφα (counterfeit, πλαστά) φάρμακα.

Διαδικτυακές αγορές φαρμάκων

Όπως και με αγορές άλλων προϊόντων, φαίνεται ότι αρκετά άτομα αγοράζουν φάρμακα από το διαδίκτυο. Δεν υπάρχει κάποια εξασφάλιση όμως ότι τα φάρμακα αυτά είναι ασφαλή, αποτελεσματικά ή καλής ποιότητας. Τουναντίον, οι στατιστικές δείχνουν ότι πάνω από τα μισά είναι επικίνδυνα για χρήση.

Πάνω από 50% των φαρμάκων που πωλούνται στο διαδίκτυο είναι ψευδεπίγραφα!

Ο τρόπος διείσδυσης των πλαστών φαρμάκων στην αγορά είναι κυρίως το διαδίκτυο. Η νόμιμη αλυσίδα διανομής φαρμάκων και τα φαρμακεία είναι ασφαλή, λόγω των μέτρων που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Τι είναι τα ψευδεπίγραφα ή πλαστά φάρμακα και ποιοί είναι οι κίνδυνοι από τη χρήση τους?

Θα είστε τυχεροί αν απλώς χάσετε τα λεφτά σας.

Η "ατυχία" μπορεί να σας στοιχίσει από μια απλή αποτυχία της θεραπείας μέχρι και μόνιμη βλάβη ή στην χείριστη των περιπτώσεων να επιφέρει το θάνατο.

Τα ψευδεπίγραφα ή πλαστά φάρμακα είναι φάρμακα τα οποία σκόπιμα και δόλια παρουσιάζονται με ψευδή ταυτότητα (π.χ. σύνθεση, ετικέτα, όνομα), προέλευση (π.χ. παρασκευαστή ή χώρα παραγωγής) ή ιστορικό (π.χ. έγγραφα και πιστοποιητικά, τρόπος διανομής). Τα πλαστά φάρμακα πιθανόν να περιέχουν μέρος της δραστικής ουσίας ή καθόλου, άλλη δραστική ουσία ή ακόμα και κάποιο δηλητήριο!

Πολλά ψευδεπίγραφα φάρμακα δεν αναφέρουν τις ουσίες που περιέχουν. Δυνατόν να παρουσιάζονται σαν είδη/συμπληρώματα διατροφής και να περιέχουν επικίνδυνες ουσίες, φάρμακα ή ακόμα και επικίνδυνα φάρμακα!

Το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα σύνηθες σε προϊόντα που "προωθούνται" ως "φυσικά" και "βοηθητικά" σε προβλήματα στυτικής δυσλειτουργίας, για "εύκολη" απώλεια βάρους και για αύξηση της αντοχής και της μυϊκής μάζας σε αθλητές.

Τα πλαστά φάρμακα παρασκευάζονται κάτω από άθλιες συνθήκες και πολλές φορές είναι επιμολυσμένα με μικρόβια και τοξικές ουσίες. Η ποιότητα τους μειώνεται επικύνδινα και λόγω των μη ελεγχομένων συνθηκών φύλαξης και αποστολής τους προς τους παραλήπτες.

Πως μπορώ να ξεχωρίσω τα πλαστά φάρμακα από τα νόμιμα?

Το Συμβούλιο Φαρμάκων, οι Φαρμακευτικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ) και ο Παγκύπριος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ) συμβουλεύουν και προτρέπουν:

ΜΗΝ ΑΓΟΡΑΖΕΤΕ ΠΟΤΕ ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ!!!

Είναι σχεδόν αδύνατο, ακόμα και για επαγγελματίες της υγείας να ξεχωρίσουν τα νόμιμα από τα ψευδεπίγραφα φάρμακα. Πολλά ψευδεπίγραφα φάρμακα αντιγράφουν με μεγάλη επιδεξιότητα τόσο τις ετικέτες των γνήσιων φαρμάκων όσο και το σχήμα και το χρώμα και μέγεθος των χαπιών/καψούλων των γνήσιων φαρμάκων.

Ποια είδη φαρμάκων έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα?

Παραδείγματα θανάτων και σοβαρών βλαβών στην υγεία από τη χρήση ψευδεπίγραφων φαρμάκων υπάρχουν πολλά:

• Παρουσία ποντικοφάρμακου σε ψευδεπίγραφο φάρμακο στο Ην. Βασίλειο, με ένα θάνατο
• Παρουσία τοξικής ουσίας (OSCS) σε ηπαρίνες στις Η.Π.Α., με αποτέλεσμα 81 θανάτους
• Παρουσία DEG σε σιρόπι για παιδιά με εκατοντάδες θανάτους.

Και άλλα παρόμοια περιστατικά τα οποία καταγράφονται καθημερινά.

Στις αρχές, το φαινόμενο των ψευδεπίγραφων φαρμάκων αφορούσε τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για βελτίωση του τρόπου ζωής (Lifestyle), όπως τα φάρμακα για στυτική δυσλειτουργία, για την απώλεια βάρους, ανάπτυξη τριχοφυΐας κλπ. Για παράδειγμα, σε προϊόντα δίαιτας έχουν βρεθεί απαγορευμένα φάρμακα τα οποία δεν αναφέρονταν στην ετικέτα, όπως sibutramine και rimonabant: οι ουσίες αυτές αποσύρθηκαν από την αγορά επειδή προκαλούσαν θανάτους και σοβαρές παρενέργειες.

Σήμερα όμως, το πρόβλημα αγγίζει όλες τις κατηγορίες φαρμάκων, όπως φάρμακα για τη θεραπεία του καρκίνου, αντιβιοτικά, ψυχοτρόπα, υπολιπιδαιμικά κλπ. Ψευδεπίγραφα φάρμακα εντοπίστηκαν τόσο για πρωτότυπα όσο και για γενερικά φάρμακα.

Οι στατιστικές δείχνουν ότι οι πιθανότητες να σε βλάψουν τέτοια φάρμακα είναι περισσότερες παρά να σε ωφελέσουν!

Το πρόβλημα αγγίζει και την Κύπρο?

Δυστυχώς δεν υπάρχει χώρα που να μην επηρεάστηκε. Στην Κύπρο, μετά από δειγματοληπτικούς ελέγχους και εργαστηριακές αναλύσεις έχουν εντοπιστεί προϊόντα με τοξικές ουσίες οι οποίες τις περισσότερες φορές δεν αναφέρονται στην ετικέτα. Ανεβρέθησαν ορμόνες, αναβολικά, αλκαλοειδή, δραστικές φαρμακευτικές ουσίες, δηλητήρια κλπ.

Είμαι αθλητής και αγοράζω φυσικά προϊόντα και συμπληρώματα από το διαδίκτυο. Τι πρέπει να προσέχω?

Σταμάτα αμέσως να αγοράζεις και να χρησιμοποιείς φάρμακα ή άλλα προϊόντα που υπόσχονται ότι "βοηθούν" την άθληση σου. Τέτοια προϊόντα πρέπει να τα χρησιμοποιείς μόνο με τη συμβουλή του γιατρού ή του αθλιάτρου σου και με δική σου ευθύνη. Αυξημένη σωματική προσπάθεια σε συνδυασμό με λήψη ουσιών - παράνομων και που δεν δηλώνονται στην ετικέτα - οι οποίες λαμβάνονται εν αγνοία του αθλητή, δυνατό να οδηγήσουν σε προβλήματα υγείας ή ακόμα και στο θάνατο.

Αρκετά τέτοια προϊόντα περιέχουν αδήλωτες ουσίες, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο απαγορευμένων ουσιών για αθλητές (ντόπινγκ). Ανίχνευση τους στον οργανισμό σου δυνατό να επιφέρει κυρώσεις περιλαμβανομένου και του δια βίου αποκλεισμού σου από το αγαπημένο σου άθλημα.

Μόνο το 2% των διαδικτυακών φαρμακείων είναι νόμιμα!

Τα διαδικτυακά φαρμακεία ή το να αγοράζω φάρμακα από αυτά είναι νόμιμο?

Μόνο ελάχιστα διαδικτυακά φαρμακεία λειτουργούν νόμιμα. Όπως υπολογίζεται, ο αριθμός αυτών των φαρμακείων αγγίζει μόλις το 2% από το σύνολο των διαδικτυακών φαρμακείων. Το υπόλοιπο 98% είναι παράνομα. Στην Κύπρο η προμήθεια φαρμάκων εκ του διαδικτύου είναι παράνομη και κανένα φαρμακείο μέχρι στιγμής δεν έχει εξασφαλίσει άδεια διαδικτυακής λειτουργίας. Οι Φαρμακευτικές Υπηρεσίες σε συνεργασία με την αστυνομία, τις Ταχυδρομικές Υπηρεσίες και το τελωνείο, μετά από ελέγχους κατάσχουν εισαγόμενα φάρμακα τα οποία παραγγέλθηκαν διαδικτυακά και δύνανται ακόμα και να κατηγορήσουν ενώπιον δικαστηρίου άτομα τα οποία προβαίνουν σε παράνομες εισαγωγές φαρμάκων.

Ποιοι κρύβονται πίσω από τα ψευδεπίγραφα φάρμακα και τα παράνομα διαδικτυακά φαρμακεία?

Σε πολλές περιπτώσεις, πίσω από την εμπορία ψευδεπίγραφων φαρμάκων κρύβεται το οργανωμένο έγκλημα και οι λαθρέμποροι ναρκωτικών, οι οποίοι με αυτό τον τρόπο βρίσκουν ευκολότερο κέρδος και χαμηλότερο κίνδυνο σύλληψης. Η παράνομη αγορά ψευδεπίγραφων φαρμάκων ανέρχεται σε δισεκατομμύρια ευρώ. Αγοράζοντας φάρμακα από ανεξέλεγκτες πηγές στο διαδίκτυο, ίσως και να παρέχεις οικονομική υποστήριξη σε αυτά τα κυκλώματα.

Δεν υπάρχουν ασφαλείς πηγές προέλευσης φαρμάκων αγορασθέντων από το διαδίκτυο!

Υπάρχουν χώρες προέλευσης οι οποίες να ελλοχεύουν ιδιαίτερους κινδύνους?

Τα ψευδεπίγραφα φάρμακα προέρχονται συνήθως από χώρες των οποίων το νομοθετικό πλαίσιο δεν είναι ιδιαίτερα αυστηρό (π.χ. μερικές ασιατικές χώρες). Όμως, αρκετές φορές παράνομα και επικίνδυνα φάρμακα αποστέλλονται στους αγοραστές από Ευρώπη ή μέσω Ευρώπης και μέσω άλλων ανεπτυγμένων χωρών, από παράνομα κέντρα παραγωγής και διανομής. Η ευρηματικότητα των παρανόμων σε ότι αφορά τη συγκάλυψη και παραχάραξη είναι εκπληκτική.

Πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα? (Σχόλιο: Ρωτάς ακόμα ρε?)

Το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό, παγκόσμιο και έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Αυτό φαίνεται και από τις πρωτοβουλίες που λαμβάνονται από διεθνείς οργανισμούς για την καταπολέμηση του (Π.Ο.Υ., ΙΝΤΕΡΠΟΛ, Ε.Ε., Σ.τ.Ε., Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, Διεθνής Οργανισμός Εμπορίου κλπ.). Για την επιτυχή καταπολέμηση του φαινομένου όμως, χρειάζονται συντονισμένες προσπάθειες από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Από που μπορώ να πάρω επιπλέον γνώμη και πληροφόρηση?

Το διαδίκτυο μπορεί να είναι πολύτιμη πηγή πληροφόρησης, όμως για θέματα υγείας καλό θα ήταν να το συζητάτε με το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας. Ποτέ μην αγοράζετε συνταγογραφημένα προϊόντα χωρίς συμβουλή ιατρού. Οι ιατροί είναι οι μόνοι επαγγελματίες οι οποίοι είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι ούτως ώστε να μπορούν να διαγνώσουν τυχόν προβλήματα υγείας και να σας συμβουλεύσουν κατάλληλα. Κακή χρήση φαρμάκων μπορεί να συγκαλύψει σοβαρές παθήσεις και να καθυστερήσει την έναρξη κατάλληλης θεραπείας, με μοιραία - ως επί το πλείστον - αποτελέσματα.

Αγοράστε φάρμακα από τα νόμιμα φαρμακεία και ζητάτε τη συμβουλή του φαρμακοποιού σας. Τα ψευδεπίγραφα φάρμακα δεν έχουν αλώσει - ευτυχώς - ακόμα την ελεγχόμενη νόμιμη αλυσίδα διανομής και παροχής φαρμάκων.

Ο σύμβουλος σας για θέματα υγείας είναι μόνο ο γιατρός σας ή/και ο φαρμακοποιός σας!

Συμβούλιο Φαρμάκων - Φαρμακευτικές Υπηρεσίες Υπουργείου Υγείας

Ως στόχο τους έχουν την προστασία της δημόσιας υγείας εξασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, την κυκλοφορία στην αγορά φαρμάκων τα οποία να είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και καλής ποιότητας. Αυτό το εξασφαλίζουν με περιοδικούς ελέγχους ορθής παρασκευής, φύλαξης και διανομής.

Για περισσότερες πληροφορίες ή αν έχετε υποψίες για ψευδεπίγραφα φάρμακα, επικοινωνήστε μαζί μας:

Τηλ.: 22407116

E-mail: apaphitou@phs.moh.gov.cy

Website: www.moh.gov.cy/phs

Την εκστρατεία ενημέρωσης (μη συμπερ. του ιστολογίου μας)* για τους κινδύνους αγοράς φαρμάκων από το διαδίκτυο και τα ψευδεπίγραφα φάρμακα υποστηρίζουν και στηρίζουν και στηρίζουν οικονομικά:

• Ο Παγκύπριος Ιατρικός Σύλλογος (ΠΙΣ)
• Ο Παγκύπριος Φαρμακευτικός Σύλλογος (ΠΦΣ)
• Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Εταιριών Κύπρου (ΣΦΕΚ)
• Η Ένωση Φαρμακευτικών Εταιριών Έρευνας και Τεχνολογίας (ΚΕΦΕΑ)
• Οι σύνδεσμοι παρασκευαστών φαρμάκων (Cy.Pha.M.A. και ΦΑΡΧΗΜ)