Το να ψηλαφίσει κανείς το θέμα που ονομάζεται "ανθρώπινος πόνος", "ο πόνος στη ζωή μας" κ.ο.κ., είναι ένα εγχείρημα δύσκολο που περνά μέσα από δύσβατα μονοπάτια. Τα προσωπικά παθήματα διασταυρώνονται με την ελπίδα και την πίστη και η οδύνη άλλοτε μας κάνει να βλέπουμε τα πράγματα πιο καθαρά και άλλωτε μας κάνει να ξεστρατίζουμε εντελώς. Στη ζωή φαίνεται να έχει πολλή αλήθεια η φράση "ο πόνος περνάει, το να έχεις πονέσει δεν περνάει ποτέ".
Για να μπορέσουμε, λοιπόν, να αγγιξουμε το θέμα αυτό και να μπορέσουμε, μάλιστα, να "ζυγίσουμε" και τις διάφορες απόψεις που διατυπόνωνται σχετικά, καλό είναι να έχουμε υπ' όψιν μας μερικούς βασικούς άξονες της εκκλησιαστικής πίστης.
Στην ορθόδοξη θεολογία, λοιπόν:
1. Το κακό (σε κάθε μορφή, συμπ. και του πόνου) δεν δημιουργήθηκε από το Θεό, αλλά είναι αποτέλεσμα της προπατορικής πτώσης του ανθρώπου, της απομάκρυνσης του από Αυτόν. Ένα απλό παράδειγμα: ας παρομοιάσουμε το Θεό με μια εστία θερμότητας (π.χ. με ένα τζάκι ή ένα καλοριφέρ). Όσο ο άνθρωπος μένει κοντά στην εστία αυτή, μετέχει στη θερμότητα της και κατά συνέπεια δεν κρυολογεί. Αν απομακρυνθεί, θα βρεθεί στο κρύο και θα αρρωστήσει. Το κρυολόγημα του, όμως, ούτε το προξένησε το τζάκι, μα ούτε και του το επέβαλε ως τιμωρία, δήθεν, για την απομάκρυνση του. Πρόκειται, όμως, για αληθινό κακό, για πραγματική συνέπεια της ανθρώπινης επιλογής. Ας διαβάσει κάποιος την ομιλία του Μεγάλου Βασιλείου: Περί του ότι ο Θεός δεν είναι αίτιος των κακών.
2. Ο κόσμος μας, ένας κόσμος που προξενεί και κουβαλάει πόνο, δεν είναι ο κόσμος που θέλει ο Θεός. Γι' αυτό, εξάλλου, πραγματοποιήθηκε το έργο του Χριστού, που περνά από την οδύνη του Γολγοθά για να φτάσει στη δόξα της Ανάστασης. Ο Χριστός έχει αντιτεθεί σ' αυτό τον κόσμο και τον έχει νικήσει. Αυτό αποτελεί και πυξίδα για τη δική μας πορεία που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί. Ο ίδιος μας είπε: "Ο κόσμος θα σας κάνει να υποφέρετε, αλλά εσείς να έχετε θάρρος, γιατί εγώ τον έχω νικήσει τον κόσμο" (Ιω. 16:33). Μέχρι, λοιπόν, τα Έσχατα, μέχρι τον ερχομό της βασιλείας του Θεού, ο χριστιανός ζει σ' ένα πτωτικό κόσμο γεμάτο πόνο επί δικαίων και αδίκων, ο οποίος, όμως, δεν είναι ευλογημένο να μείναι για πάντα έτσι, αλλά είναι καταδικασμένος να παρέλθει. Να πως πειργράφει η Καινή Διαθήκη το νέο κόσμο που θα ρθει στο τέλος της ιστορίας κι όχι απλώς μετά το ατομικό μας θάνατο: Ο Θεός "θα κατοικήσει μαζί με τους ανθρώπους κι αυτοί θ' αποτελέσουν το λαό του. Ο ίδιος ο Θεός θα είναι μαζί τους, θα διώξει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, κι ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια. Ούτε πένθος, ούτε κλάμα, ούτε πόνος. θα υπάρχει πια, γιατί τα παλιά περάσαν" (Αποκ. 21:3-4).
3. Σε καμμιά περίπτωση αυτά που είπαμε παραπάνω δεν πρέπει να οδηγήσουν σε μοιρολατρία, παθητική αποδοχή ή ανοχή του κακού. Ο χριστιανός εμπνέεται από την αναμονή της βασιλείας και γι' αυτό παλεύει ενάντια σε κάθε κακό, προσωπικό και κοινωνικό, σωματικό και ψυχικό. Αδιαφορία του για τους πονεμένους, τους καταπιεσμένους, τους αρρώστους, θα σήμαινε αδιαφορία για το σταυρό του Χριστού. Διότι "η κοινωνική αθλιότητα είναι η συνεχιζόμενη αγωνία του Χριστού, που υποφέρει ακόμη και στο πρόσωπο των μελών του."
4. Παράλληλα, ποτέ και από πουθενά ο Θεός δεν είναι απών. Ακόμη και μέσα σ' αυτό τον κόσμο τον αντίθετο στη θέληση του, ο Θεός δεν μένει ανενεργός (όπως π.χ. ένα άψυχο τζάκι, στο παράδειγμα που προαναφέραμε), αλλά συμπαρίσταται, παιδαγωγεί, στηρίζει, ελέγχει (για να χρησιμοποιήσουμε μερικές ανθρωπομορφικές εκφράσεις). Μόνιμο κίνητρο Του και δράση Του, η αγάπη. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να μπορέσουμε να οξύνουμε τις πνευματικές κεραίες μας, έτσι ώστε να διακρίνουμε την παρουσία Του, τα πλησιάσματα μας και τις απομακρύνσεις μας, το πως και το γιατί των πραγμάτων. Κι επειδή αυτό το νιώθουμε τόσο δύσκολο, πολύτιμος οδηγός και οδοδείκτης είναι η ζωή των αγίων μας, συντροφιά με τους οποίους είμαστε στην εκκλησία Του.
2. Ο κόσμος μας, ένας κόσμος που προξενεί και κουβαλάει πόνο, δεν είναι ο κόσμος που θέλει ο Θεός. Γι' αυτό, εξάλλου, πραγματοποιήθηκε το έργο του Χριστού, που περνά από την οδύνη του Γολγοθά για να φτάσει στη δόξα της Ανάστασης. Ο Χριστός έχει αντιτεθεί σ' αυτό τον κόσμο και τον έχει νικήσει. Αυτό αποτελεί και πυξίδα για τη δική μας πορεία που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί. Ο ίδιος μας είπε: "Ο κόσμος θα σας κάνει να υποφέρετε, αλλά εσείς να έχετε θάρρος, γιατί εγώ τον έχω νικήσει τον κόσμο" (Ιω. 16:33). Μέχρι, λοιπόν, τα Έσχατα, μέχρι τον ερχομό της βασιλείας του Θεού, ο χριστιανός ζει σ' ένα πτωτικό κόσμο γεμάτο πόνο επί δικαίων και αδίκων, ο οποίος, όμως, δεν είναι ευλογημένο να μείναι για πάντα έτσι, αλλά είναι καταδικασμένος να παρέλθει. Να πως πειργράφει η Καινή Διαθήκη το νέο κόσμο που θα ρθει στο τέλος της ιστορίας κι όχι απλώς μετά το ατομικό μας θάνατο: Ο Θεός "θα κατοικήσει μαζί με τους ανθρώπους κι αυτοί θ' αποτελέσουν το λαό του. Ο ίδιος ο Θεός θα είναι μαζί τους, θα διώξει κάθε δάκρυ από τα μάτια τους, κι ο θάνατος δεν θα υπάρχει πια. Ούτε πένθος, ούτε κλάμα, ούτε πόνος. θα υπάρχει πια, γιατί τα παλιά περάσαν" (Αποκ. 21:3-4).
3. Σε καμμιά περίπτωση αυτά που είπαμε παραπάνω δεν πρέπει να οδηγήσουν σε μοιρολατρία, παθητική αποδοχή ή ανοχή του κακού. Ο χριστιανός εμπνέεται από την αναμονή της βασιλείας και γι' αυτό παλεύει ενάντια σε κάθε κακό, προσωπικό και κοινωνικό, σωματικό και ψυχικό. Αδιαφορία του για τους πονεμένους, τους καταπιεσμένους, τους αρρώστους, θα σήμαινε αδιαφορία για το σταυρό του Χριστού. Διότι "η κοινωνική αθλιότητα είναι η συνεχιζόμενη αγωνία του Χριστού, που υποφέρει ακόμη και στο πρόσωπο των μελών του."
4. Παράλληλα, ποτέ και από πουθενά ο Θεός δεν είναι απών. Ακόμη και μέσα σ' αυτό τον κόσμο τον αντίθετο στη θέληση του, ο Θεός δεν μένει ανενεργός (όπως π.χ. ένα άψυχο τζάκι, στο παράδειγμα που προαναφέραμε), αλλά συμπαρίσταται, παιδαγωγεί, στηρίζει, ελέγχει (για να χρησιμοποιήσουμε μερικές ανθρωπομορφικές εκφράσεις). Μόνιμο κίνητρο Του και δράση Του, η αγάπη. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να μπορέσουμε να οξύνουμε τις πνευματικές κεραίες μας, έτσι ώστε να διακρίνουμε την παρουσία Του, τα πλησιάσματα μας και τις απομακρύνσεις μας, το πως και το γιατί των πραγμάτων. Κι επειδή αυτό το νιώθουμε τόσο δύσκολο, πολύτιμος οδηγός και οδοδείκτης είναι η ζωή των αγίων μας, συντροφιά με τους οποίους είμαστε στην εκκλησία Του.
Κείμενο της Ελένης Ταμαρέση Παπαθανασίου, αναδημοσιευμένο από το περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Κιτίου με τίτλο "Χριστιανικά Μηνύματα"
To palpate one topic called "human pain", "pain in our lives" etc., is a difficult task that passes through rugged trails. The personal sufferings intersect with hope and faith and suffering sometimes makes us see things more clearly and make us used to house stray completely. In life seems to have a lot of truth the phrase "the pain passes, it does not hurt to have ever passed."
To be able, therefore, to touch this issue and we, in fact, to "weigh" and the various opinions on diatyponontai, it is good to bear in mind some of our main areas of ecclesial faith.
In Orthodox theology, then:
1. Evil (in any form, INC. and pain) was not created by God, but are the result of original fall of man, the expulsion from Him. A simple example: let's liken God to a heat source (such as a fireplace or radiator). As long as man remains close to this goal, participates in the heat and consequently no catches a cold. If removed, will be found in cold and sick. The cold, though, neither caused the fire, but neither of the imposed as punishment, supposedly to remove. It is, however, a true evil, a real consequence of human choice. Let anyone read the speech of Basil: About that God is not the cause of evil.
2. Our world is a world that creates and carries pain, is not the world that God wants. So also was the work of Christ, which passes from the pain of Calvary to reach the glory of the Resurrection. Christ is opposed to this world and has won. This is also a compass for our course yet to complete. He told us: "The world will make you suffer, but you have courage, for I have overcome the world" (Jn 16:33). So, then, the End Times, until the coming of the kingdom of God, a Christian living in a world full of pain downward on the righteous and the unrighteous, who, however, is not blessed to meinai always be so, but it is doomed to expire. Here's how the New Testament peirgrafei the new world that is coming to the end of the story, not just our individual after death: God "will dwell with men and they will be his people. God himself will be with , will wipe every tear from their eyes, and death will be no more. Neither sorrow, nor crying, nor pain. would be no more, because the old pass "(Rev. 21:3-4).
3. In no case, what we have said above should not lead to fatalism, passive acceptance or tolerance of evil. The Christian inspired by the anticipation of the kingdom and therefore fights against all evil, personal and social, physical and psychic. Indifference to the afflicted, the oppressed, the sick, would mean indifference to the cross of Christ. Because "social misery is the continuing agony of Christ, suffering even in the face of its members."
4. At the same time, and never from nowhere that God is not absent. Even within this world, the opposite of the will, God does not remain inactive (eg a lifeless fireplace, in the example mentioned above), but stands by, educates, supports, monitors (to use some anthropomorphic expressions ). Permanent motive and action, His love. The question, then, is that we can hone our spiritual antennas in order to discern the presence, approach them and our removals us the how and the why of things. And because this feels so hard, valuable guide and signpost the lives of our saints, companions with whom we are in His church.
Text by Helen Tamaresi Papathanasiou, reprinted from the Journal of the Metropolis of Kition entitled "Christian message"
To be able, therefore, to touch this issue and we, in fact, to "weigh" and the various opinions on diatyponontai, it is good to bear in mind some of our main areas of ecclesial faith.
In Orthodox theology, then:
1. Evil (in any form, INC. and pain) was not created by God, but are the result of original fall of man, the expulsion from Him. A simple example: let's liken God to a heat source (such as a fireplace or radiator). As long as man remains close to this goal, participates in the heat and consequently no catches a cold. If removed, will be found in cold and sick. The cold, though, neither caused the fire, but neither of the imposed as punishment, supposedly to remove. It is, however, a true evil, a real consequence of human choice. Let anyone read the speech of Basil: About that God is not the cause of evil.
2. Our world is a world that creates and carries pain, is not the world that God wants. So also was the work of Christ, which passes from the pain of Calvary to reach the glory of the Resurrection. Christ is opposed to this world and has won. This is also a compass for our course yet to complete. He told us: "The world will make you suffer, but you have courage, for I have overcome the world" (Jn 16:33). So, then, the End Times, until the coming of the kingdom of God, a Christian living in a world full of pain downward on the righteous and the unrighteous, who, however, is not blessed to meinai always be so, but it is doomed to expire. Here's how the New Testament peirgrafei the new world that is coming to the end of the story, not just our individual after death: God "will dwell with men and they will be his people. God himself will be with , will wipe every tear from their eyes, and death will be no more. Neither sorrow, nor crying, nor pain. would be no more, because the old pass "(Rev. 21:3-4).
3. In no case, what we have said above should not lead to fatalism, passive acceptance or tolerance of evil. The Christian inspired by the anticipation of the kingdom and therefore fights against all evil, personal and social, physical and psychic. Indifference to the afflicted, the oppressed, the sick, would mean indifference to the cross of Christ. Because "social misery is the continuing agony of Christ, suffering even in the face of its members."
4. At the same time, and never from nowhere that God is not absent. Even within this world, the opposite of the will, God does not remain inactive (eg a lifeless fireplace, in the example mentioned above), but stands by, educates, supports, monitors (to use some anthropomorphic expressions ). Permanent motive and action, His love. The question, then, is that we can hone our spiritual antennas in order to discern the presence, approach them and our removals us the how and the why of things. And because this feels so hard, valuable guide and signpost the lives of our saints, companions with whom we are in His church.
Text by Helen Tamaresi Papathanasiou, reprinted from the Journal of the Metropolis of Kition entitled "Christian message"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου