Άγχος, Αγωνία - Anxiety

Αν θέλουμε να ορίσουμε το άγχος, νομίζω ότι ο πιο εκφραστικός τρόπος είναι ο συσχετισμός του με την αγωνία. Άγχος είναι η αγωνία για το μέλλον που δεν ορίζουμε, η ανησυχία γιατί μπορεί τα πράγματα να μην εξελιχθούν όπως εμείς θα θέλαμε, η φοβία μπροστά σε κάποιες πιθανές εξελίξεις που θεωρούμε ανεπιθύμητες.

Τι φανερώνει και που εδράζεται το άγχος? Πρώτα απ' όλα, το άγχος φανερώνει τη δική μας ψυχολογική ανασφάλεια. Ο αγχώδης άνθρωπος χαρακτηρίζεται από μια ψυχολογική αναστάτωση. Η σκέψη και μόνο ότι δεν ορίζει, με τον τρόπο που ο ίδιος θα θεωρούσε σωστό, τις εξελίξεις της ζωής, τον τρομάζει και τον αναστατώνει. Πολλές φορές μάλιστα, ο αγχώδης θλίβεται όχι για κάτι άσχημο που συνέβη, αλλά για κάτι άσχημο που απλώς υποψιάζεται ότι μπορεί κάποτε να συμβεί. Το ότι, τις περισσότερες φορές, τα γεγονότα τον διαψεύδουν, δεν τον εμποδίζει να συμπεριφέρεται συνεχώς με τον ίδιο τρόπο.

Περαιτέρω, το άγχος στηρίζεται στην αντίληψη ότι η ανθρώπινη ευτυχία είναι απόλυτα ταυτισμένη με την επιτυχία, όπως την ορίζει η ευδαιμονική άποψη της ζωής. Το άγχος, αν το καλοσκεφτούμε, είναι συνδεδεμένο με αυτό που οι περισσότεροι από μας θεωρούμε ευτυχία, δηλαδή την επίτευξη της οικονομικής, κοινωνικής, επαγγελματικής, και οικογενειακής μας αποκατάστασης. Και φυσικά, στην έννοια της αποκατάστασης συμπεριλαμβάνεται και η αποκατάσταση της υγείας μας. Καθετί, λοιπόν, που μπορεί να δυσκολέψει ή να ανατρέψει την πορεία μας προς το στόχο αυτό γίνεται αυτόματα αιτία άγχους.

Το άγχος, τελικά, είναι είναι ο φόβος μας απέναντι στη ζωή που όμως ξεκινάει από το φόβο μας απέναντι στο θάνατο. Αν η σημερινή εποχή είναι η εποχή του άγχους, αυτό σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο ότι ο σύγχρονος άνθρωπος δεν είναι εξοικιωμένος με το θάνατο. Η πιο μεγάλη βεβαιότητα στη ζωή μας είναι ότι ο θάνατος δεν έχει θέση στη σύγχρονη σκέψη. Ζούμε όλοι, ή σχεδόν όλοι, με την ψευδαίσθηση ότι ο θάνατος δεν θα μας αγγίξει. Μάλιστα, κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας, νομίζοντας ότι όσο δεν αναφέρουμε το θάνατο τόσο απομακρυνόμαστε απο αυτόν. Μοιάζουμε με τη στρουθοκάμηλο που όταν αντικρίζει κάποιο κίνδυνο κρύβει το κεφάλι της στην άμμο πιστεύοντας πως ο κίνδυνος αντιμετωπίζεται με το να υποκρίνεται πως δεν τον βλέπει. Η τακτική αυτή, όμως, όχι μόνο δεν επιλύει το πρόβλημα, αλλά αντίθετα το μεγιστοποιεί. Ο σύγχρονος άνθρωπος ζει με μια επίφαση αθανασίας, η οποία διαψεύδεται οικτρά από τα ίδια τα γεγονότα. Έχουμε άγχος για τη ζωή, γιατί έχουμε άγχος για το θάνατο. Δεν ξέρουμε το νόημα της ζωής γιατί αγνοούμε το νόημα του θανάτου. Όποιος βρήκε το πνευματικόο νόημα του θανάτου, εκείνος αανακάλυψε το πνευματικό νόημα της ζωής. Όταν οι πατέρες της Εκκλησίας χαρακτηρίζουν τη μνήμη του θανάτου μεγάλη αρετή, δεν έχουν τασεις άρνησης και εγκατάλειψης της ζωής. Το αντίθετο μάλιστ, δίνουν στη ζωή το πραγματικό της νόημα και την πραγματική της αξία.

Το άγχος είναι η απόδειξη της ολιγοπιστίας μας. Η έλλειψη εμπιστοσύνης στην αγάπη του Θεού, που μας γεμίζει με αγωνία. Το να ανησυχούμε για το μέλλον, σε βαθμό παθολογικό μάλιστα, σημαίνει ότι δεν εναποθέτουμε με την πρέπουσα εμπιστοσύνη τη ζωή μας στα χέρια του Θεού. Κι όμως, ούτε ο χρόνος μας ανήκει, ούτε η ίδια μας η ζωή. Όλα ανήκουν στο Θεό, άρα εκείνος πρέπει να είναι το στήριγμα μας, εκείνος και η ελπίδα μας. Ο αληθινά πιστός δεν αγχώνεται γιατί ξέρει ότι η ζωή του βασίζεται στην αγάπη του Θεού. Η υπομονή που συστήνει η Εκκλησία, δεν είναι μια παθητική ή μοιρολατρική στάση απέναντι στη ζωή. Είναι μια καθαρά δημιουργική και ενεργητική στάση που στηρίζεται στην πίστη ότι ο Θεός είναι εκεί, πονάει μαζί μου, υποφέρει μαζί μου και δεν με εγκαταλείπει ποτέ, ακόμα και την ώρα της απελπισίας που με κάνει να νιώθω εγκαταλελειμένος.

Κείμενο του μακαριστού Γιάννη Ιωάννου, αναδημοσιευμένο από το περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Κιτίου με τίτλο "Χριστιανικά Μηνύματα", όπου δημοσιεύθηκε μετά θάνατον του.

If you want to define the stress, I think the most expressive way is the correlation with anxiety. Anxiety is anxiety about the future that does not define the concern why things can not evolve as we would have liked, the fear of facing some possible developments as undesirable.

What is revealed anchored stress; First of all, stress reveals our own psychological insecurity. The anxious man is characterized by a psychological disturbance. Just the thought that not define how he would consider correct, the evolution of life, scares and upsets. Many times, the anxiety grieves not for something bad happened, but something bad that just suspecting that can sometimes happen. The fact that, in most cases, the facts contradict him, does not prevent him constantly behaves in the same way.

Further, stress is based on the idea that human happiness is absolutely synonymous with success, as defined by the blissful view of life. Stress, if you think about it, it is connected with what most of us think happiness, ie the achievement of economic, social, vocational, rehabilitation and our family. And of course, the concept of rehabilitation includes the restoration of health. Everything, therefore, which can make it difficult or overturn our march towards this automatically cause anxiety.

Stress, ultimately, it is our fear towards life begins but our fear towards death. If the current age is the age of anxiety, it is largely due to the fact that modern man is not familiar with death. The greatest certainty in life is that death has no place in modern thought. We are all, or nearly all, the illusion that death will not touch us. Indeed, fooling ourselves thinking that the death did not mention that away from him. It looks like the ostrich sees some risk when hiding its head in the sand thinking that the risk is addressed by pretending that he sees him. This practice, however, not only does not solve the problem, but instead the maximize. Modern man lives with a semblance of immortality, which grievously belied by the facts. We stress to life, because we have anxiety about death. We do not know the meaning of life because they lose sight of the meaning of death. Whoever found the pnefmatikoo meaning of death, he aanakalypse the spiritual meaning of life. When the Church Fathers characterize the memory of his death great virtue, not trends denial and abandonment of life. The opposite malist, give life its true meaning and its true value.

Stress is the proof of our little faith. The lack of trust in God's love, which fills us with anguish. The worry for the future, even pathological degree, means that there buck with due confidence our lives in God's hands. Yet neither the time belongs to us or our very lives. All belong to God, so he must be the mainstay us, he and our hope. The true believer does not get nervous because he knows that his life is based on love of God. Patience recommended by the Church, is not a passive or fatalistic attitude towards life. It is a purely creative and proactive attitude based on the belief that God is there, it hurts me, and suffer me not to ever leave, even the hour of desperation that makes me feel abandoned.

Text of the late John Ioannou, reprinted from the Journal of the Metropolis of Kition entitled "Christian messages", which was published after his death.